Przy ul. Reformackiej w Chełmie znajduje się kompleks budowli sakralnych, złożony z KOŚCIOŁA PW. ŚW. ANDRZEJA APOSTOŁA i KLASZTORU BRACI MNIEJSZYCH. Zakonnicy zostali sprowadzeni do Chełma w XVIII w. i otrzymali teren poza ówczesnymi murami miasta. W 1750 r. konsekrowano kościół, którego projekt stworzył i osobiście nadzorował budowę wspominany już Paweł Antoni Fontana. Fundatorami obiektu był Andrzej Wolski i jego żona Marianna z Radzymińskich. Barokowa świątynia po likwidacji klasztoru przez władze rosyjskie w 1864 r. została zamieniona na cerkiew prawosławną pw. św. Barbary. W posiadanie zakonników powróciła ostatecznie po II wojnie światowej. Budynki klasztorne zostały rozbudowane i w 1866 r. rozpoczęła tutaj działalność Żeńska Chełmska Szkoła Greckounicka, jedyna tego rodzaju placówka obok Instytutu Aleksandryjsko-Maryjskiego Wychowania Panien w Warszawie. Po likwidacji unii szkoła nabrała charakteru prawosławnego i nadano jej imię cesarzowej Marii Fiodorownej, żony Aleksandra III. Stąd często określana była mianem Instytutu Maryjskiego. W okresie I wojny światowej umieszczono tutaj Seminarium Nauczycielskie Męskie; ponadto w tym okresie kościół służył celom kultu protestanckiego. W roku 1936 ordynariusz lubelski bp Marian Fulman przekazał go pierwotnym właścicielom. Dnia 19 września 1939 zakonników aresztowano i wywieziono do obozu w Dachau, a kościół zamieniono na zbór protestancki. W 1944 r., zakonnicy powrócili i zamieszkali w kilku małych pomieszczeniach w północnej części klasztoru, ponieważ cały klasztor stał się placówką oświatową. Na skutek nieskutecznych zabiegów o odzyskanie klasztoru, w 1975 r. zakonnicy rozpoczęli starania o pozwolenie na budowę nowego domu. Zabiegi te zakończyły się powodzeniem i w 1979 r. bp Zygmunt Kamiński dokonał poświęcenia kamienia węgielnego i wmurowania aktu erekcyjnego pod nowy klasztor, obecnie już wykończony i zamieszkały.

Wyposażenie wnętrza kościoła jest nowe i pochodzi z okresu międzywojennego. Prowadzone prace remontowe zaowocowały modernizacją wnętrza świątyni, przebudową prezbiterium, wymianą posadzki oraz założeniem nowego ogrzewania.

27 czerwca 2009 r. podczas uroczystej Mszy św. Koronacyjnej, Metropolita Lubelski - Ksiądz Arcybiskup Józef Życiński dokonał koronacji łaskami słynącego obrazu św. Antoniego z Dzieciątkiem Jezus. W dniu 4 października 2009 r. podczas sumy odpustowej ku czci św. Franciszka z Asyżu, celebrowanej przez Jego Ekscelencję Ks. Biskupa Artura Mizińskiego, został odczytany dekret Księdza Arcybiskupa Metropolity Lubelskiego Józefa Życińskiego nadający kościołowi pw. św. Andrzeja Apostoła w Chełmie rangę Sanktuarium i każdorazowemu gwardianowi tytuł kustosza.

Zakonnicy służą pomocą okolicznym parafiom, głoszą rekolekcje, misje ludowe, pracują w miejscowym szpitalu jako kapelani, sprawują opiekę duchową nad Trzecim Zakonem oraz nad siostrami zakonnymi.

Klasztor p.w. św. Andrzeja Apostoła
ul. Reformacka 13 a
22-100 Chełm
tel. 82-565-22-78

e-mail: bracia@fanciszkanie-chelm.pl