27 maja
KUSTODIA RUSKA… 277 lat od dnia powstania…
Na przełomie wieku XVII i XVIII w dwóch polskich prowincjach reformackich – MAŁOPOLSKIEJ i WIELKOPOLSKIEJ istniały 43 domy zakonne, w których mieszkało ok. 740 braci.
W południowo-wschodniej Rzeczypospolitej, czyli w województwach ruskim, bełskim, wołyńskim, podolskim, bracławskim, kijowskim i czernichowskim były w tym czasie zaledwie cztery klasztory (Przemyśl. Lwów, Zamość i Jarosław – wszystkie w województwie ruskim). W pierwszej połowie wieku XVIII w tym samym województwie ufundowano kolejne trzy: w Rzeszowie, Sądowej Wiszni i Chełmie; a także jeden na ziemiach województwa bełskiego - w Rawie Ruskiej.
Przewidując dalszy pomyślny rozwój zakonu na tamtych terenach, władze PROWINCJI MAŁOPOLSKIEJ podjęły decyzję o wyodrębnieniu kilku klasztorów i stworzeniu z nich samodzielnej kustodii. Pierwszy raz tę sprawę omawiano podczas kapituły prowincjalnej roku 1741, odbywającej się w Jarosławiu. Miała powstać „kustodia wołyńska” z klasztorem w Chełmie i z proponowanymi dopiero fundacjami w Krzemieńcu i Włodzimierzu, w województwie wołyńskim. Jednak na podział w tej formie nie zgodziły się, poinformowane o projekcie, władze generalne zakonu, polecając jednocześnie, by PROWINCJA zrzekła się jeszcze kilku klasztorów dla spełnienia wymaganych prawem warunków dla erygowania KUSTODII. Wybrany na kolejnej kapitule w roku 1744 zarząd, na czele z ministrem prowincjalnym, o. Zygmuntem Mieczykowskim, zdecydował poświęcić dla nowej jednostki zakonu jeszcze trzy konwenty - we Lwowie, Rawie Ruskiej i Sądowej Wiszni.
W oparciu o BREVE APOSTOLSKIE „In specula”… Ojca Świętego Benedykta XIV z dnia 16 lipca 1744 r. minister generalny Zakonu Braci Mniejszych Obserwantów, o. Raphael a Lugagnano, pismem z dnia 27 maja 1746 r. powołał do życia nową REFORMACKĄ KUSTODIĘ (tak zwaną RUSKĄ) pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej i mianował jej ZARZĄD w osobach o. Floriana Jaroszewicza (kustosz) oraz Rafała Wodziankiewicza, Józefa Wittinga, Kolumbana Hanczewskiego i Krystyna Wolskiego (definitorzy), wybrany spośród kandydatów zaproponowanych przez ZARZĄD PROWINCJI MAŁOPOLSKIEJ dnia 22 kwietnia 1746 r. podczas kongregacji w Zakliczynie.
Fundacja we Włodzimierzu nie doszła do skutku… ale realizowane były nowe: w Złoczowie, Dederkałach Wielkich, Kryłowie i Bukaczowcach. W roku 1763 KUSTODIA podniesiona została do rangi PROWINCJI. Trzy lata później fundowany był jeszcze klasztor w Żorniszczach… Kres PROWINCJI RUSKIEJ przypada na lata1783-1785. Najpierw cztery konwenty, znajdujące się na terenach wolnej jeszcze Rzeczypospolitej utworzyły samodzielną kustodię pod wezwaniem św. Anny, później z sześciu pozostałych i ośmiu PROWINCJI MAŁOPOLSKIEJ powstała PROWINCJA GALICYJSKA pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej.
Spadkobierczynią zarówno RUSKIEJ jak i GALICYJSKIEJ pozostaje obecna PROWINCJA MATKI BOŻEJ ANIELSKIEJ w Polsce, która świętuje dzisiaj 277. rocznicę powstania, o czym można przekonać się i upewnić zaglądając do jakiegokolwiek międzywojennego schematyzmu… Biorąc wszak pod uwagę, że RUSKA KUSTODIA powstała z podarowanych jej przez MAŁOPOLSKĄ PROWINCJĘ klasztorów, możemy zgodzić się z twierdzeniem, że 400 lat temu powstała KUSTODIA (od 1639 r. PROWINCJA) – MATKA, która dała początek obecnej PROWINCJI… Nie można też zapomnieć, że trzon dzisiejszej PROWINCJI tworzą klasztory fundowane dla DAWNEJ MAŁOPOLSKIEJ: Zakliczyn, Wieliczka, Biecz, Przemyśl, Kazimierz Dolny, Kraków, Pińczów, Kęty, Jarosław, Pilica i Chełm…
