8 czerwca
SYBERYJSKI ZESŁANIEC I DUSZPASTERZ W ROSJI – o. AMBROŻY GRZYMAŁA
Michał Grzymała, s. Andrzeja, w zakonie o. Ambroży, urodził się w Grzymałach w diecezji podlaskiej 7 września 1827 r. Ukończywszy lat dwadzieścia, wstąpił do REFORMATÓW POWINCJI PRUSKIEJ. Nowicjat rozpoczął 7 grudnia 1847 w Siennicy. Tamże po roku złożył śluby czasowe… a ponieważ po kilku miesiącach osiągnął wiek wymagany prawem państwowym do złożenia ślubów wieczystych (21 lat) już 27 grudnia 1849 r. dokonał tego aktu. Był wówczas studentem gramatyki w Węgrowie. W następnym roku ćwiczył się w elokwencji w klasztorze żuromińskim, po czym przez trzy lata był słuchaczem wykładów z filozofii we Włocławku. Tam też w dniu 7 grudnia 1851 r. otrzymał święcenia kapłańskie. Do roku 1858 kontynuował studia (od 1854 teologiczne w Płocku).
Przez władze PROWINCJI przeznaczony został do pracy dydaktycznej. Uczył kleryków gramatyki w Białej na Podlasiu i Zarębach Kościelnych, a od roku 1861 sztuki elokwencji w klasztorze żuromińskim. W chwili wybuchu powstania styczniowego zastępował proboszcza w pobliskiej parafii Poniatowo. Za odczytanie w dniu 3 maja 1863 roku odezwy Rządu Narodowego o uwłaszczeniu włościan, wraz z czterema księżmi został aresztowany i przewieziony do Przasnysza, a następnie do twierdzy Modlin. Wyrokiem sądu wszyscy zostali skazani na karę śmierci. Ostatecznie jednak 25 czerwca 1863 r. zamieniono ją na karę zesłania i 10 lat ciężkich robót na Syberii. (ГРЖИМАЙЛО Амброзий Андреевич. Приговор: "за участие в мятеже лишен всех прав и сослан на каторжные работы в крепостях на 10 лет".)
Przez pięć lat pracował w kopalniach nerczyńskich na Zabajkalu. Od roku 1868 mieszkał w Tunce, wraz z dziesiątkami polskimi kapłanami tam osadzonymi. Ułaskawiony przez cara decyzją z dnia13 maja 1871, bez prawa powrotu do Ojczyzny. Od roku 1875 (7 lipca wg kalendarza juliańskiego) znajdował się pod nadzorem policji w Jadryniu (gubernia kazańska). W dniu 23 grudnia 1882 r. (4 stycznia 1883 wg kalendarza gregoriańskiego) został oswobodzony od nadzoru policyjnego. W 1893 roku uzyskał uprawnienia do publicznego sprawowania kultu. Pracował w archidiecezji mohylewskiej i przebywał najpierw w Niżnym Nowogrodzie, a następnie od roku 1895, w Kostromie. Tam zorganizował fundusze i nabył z wiernymi pomieszczenia na dom modlitewny (kaplicę) Niepokalanego Poczęcia NMP i plebanię. Przez kilka lat dzielił los z tamtejszymi wygnańcami i służył im aktywnie jako kapelan. Ociemniały na starość, od roku 1903 zamieszkał jako rezydent-emeryt w klasztorze podominikańskim w Agłonie na Łotwie, gdzie też zmarł 8 czerwca 1904 roku.
