19 marca
OSTATNI REFORMAT… bł. o. NARCYZ TURCHAN, męczennik
Jan Turchan, w zakonie o. Narcyz, urodził się 19 września 1879 w Biskupicach koło Wieliczki, w wielodzietnej, rodzinie rolników Jana i Katarzyny z domu Ochońskiej. Wychowywany był od najmłodszych lat w duchu wielkiej pobożności i miłość do ludzi. Szkołę ludową ukończył w rodzinnej wsi. Od 1894 r. kontynuował naukę w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie, a następnie w Gimnazjum Państwowym w Podgórzu. Do GALICYJSKIEJ PROWINCJI REFORMATÓW wstąpił 8 września 1899, jako ostatni przed jej likwidacją i połączeniem z PROWINCJĄ GALICYJSKICH OBSERWANTÓW. Nowicjat rozpoczął w Wieliczce, po zunifikowaniu prowincji kontynuował w Leżajsku. Tamże złożył pierwsze śluby zakonne 13 września 1900 r. Następnie uzupełniał wykształcenie średnie w Przemyślu, studiował filozofię w Krakowie (2 lata) i teologię we Lwowie (3 lata). Uroczyste śluby zakonne złożył 24 grudnia 1903 r. we Lwowie w klasztorze św. Andrzeja Apostoła, a święcenia kapłańskie przyjął 1 czerwca 1906 r. w katedrze lwowskiej z rąk miejscowego metropolity arcybiskupa św. Józefa Bilczewskiego.
Posługę kapłańską pełnił w kościołach klasztornych we Lwowie, Rawie Ruskiej i w Wieliczce, gdzie był kaznodzieją i spowiednikiem, a ponadto wikariuszem parafii św. Klemensa i katechetą. Następnie przebywał kolejno w Krakowie, Jarosławiu, Stopnicy i Koninie. W latach 1924-30 był gwardianem w Pilicy. Tam zachorował, przewieziono go więc do Krakowa, gdzie musiał się poddać operacji. Jeszcze tego samego roku (1930) powierzono mu urząd gwardiana w Rawie Ruskiej, którego nie przyjął ze względu na stan zdrowia. Od 1932-34 był przełożonym klasztoru w Sądowej Wiszni. Stamtąd przeniesiono go na ten sam urząd do Pińczowa, z którego jednak zrezygnował, w związku z czym skierowano go do Wieliczki. W 1936 roku został wybrany gwardianem klasztoru we Włocławku.
Wkrótce po rozpoczęciu II wojny światowej Niemcy aresztowali biskupa włocławskiego i zamknęli katedrę oraz kościół parafialny. Zaczęły się prześladowania księży. W związku z tym trzech kapłanów z klasztoru musiało objąć opieką duszpasterską kilkanaście tysięcy wiernych. W dniu 26 sierpnia 1940 gestapo aresztowało dwóch z nich i trzech braci. Na koniec aresztowano również o. Narcyza, osadzono w więzieniu, a klasztor zamknięto. Po zwolnieniu z aresztu o. Turchan nie opuścił Włocławka, czego oczekiwali okupanci, lecz nadal służył ludziom i Kościołowi. Z tego powodu gestapo aresztowało go jeszcze dwa razy, by ostatecznie 30 października 1941 roku zesłać go do obozu koncentracyjnego w Dachau. Spotkał tam swoich współbraci z włocławskiego klasztoru…
Według relacji współwięźniów bardzo cierpiał. Schorowany, z niegojącą się raną po przebytej kilkanaście lat wcześniej operacji, prześladowany był przez funkcyjnego, szczególnie okrutnego względem kapłanów, torturowany przez esesmanów... Jako chory na cukrzycę prosił o wodę, ale wlewano ją w niego szlauchem w ogromnych ilościach. Oddawał współbraciom swoją przydziałową porcję chleba. W chorobie i udręczeniu zachował spokój, pogodę ducha, a nawet uśmiech, którym wspierał współwięźniów. Zmarł 19 marca 1942 r. w osamotnieniu, w szpitalu obozowym. Rodzina poczyniła starania i otrzymała prochy zmarłego, które złożono na cmentarzu parafialnym w Biskupicach. W poczet błogosławionych został zaliczony przez św. Jana Pawła II, papieża, podczas Mszy św. beatyfikacyjnej 13 czerwca 1999 r. w Warszawie, jako jeden ze 108. męczenników II wojny światowej.
W rodzinnych Biskupicach 19. dnia każdego miesiąca (dzień urodzin i śmierci) o godz. 17 odbywają się modlitwy przez wstawiennictwo o. Narcyza połączone z Mszą św. Jego wstawiennictwa szukają m.in. małżeństwa niemogące się doczekać potomstwa oraz osoby ciężko chore lub zagrożone zdrowotnie. W pobliskich Trąbkach szkoła podstawowa nosi jego imię.
