3 października
OFIARĘ ŻYCIA W POSŁUDZE CHORYM ZŁOŻYLI… o. CEZARY PSZONKA i br. JÓZEF HOŁYŃSKI
Ks. Jerzy Mrówczyński ze Zgromadzenia Zmartwychwstańców umieścił o. Cezarego Pszonkę, reformata PROWINCJI MAŁOPOLSKIEJ, wśród bohaterów opublikowanej w roku 1987 książki „Polscy kandydaci do chwały ołtarzy”… O. Modest Jan Pasiecznik OFM napisał szczegółowa jego biografię, która zamieszczona została w „Studiach Sandomierskich” (5, 1985-89). Zakończył ją słowami: O. Cezary Pszonka dał wzniosły przykład poświęcenia dla bliźnich – aż do ofiary z własnego życia. Z tej przyczyny pozostał na długo we wdzięcznej pamięci tamtejszych mieszkańców. Uważając go za świętego, modlono się do niego, szczególnie wzywano go „na pomoc w nieszczęśliwych przypadkach”, a pozostały po nim płaszcz zakonny (peleryna) przechowywano w zakrystii jako drogocenną pamiątkę, relikwię. Jego życiorys jeszcze dzisiaj pobudza do głębszych refleksji nad naszą gotowością do podjęcia również jakiejś ofiary dla dobra bliźnich.
Ów akt poświęcenia dla bliźnich polegał na dobrowolnym zgłoszeniu się do posługi zadżumionym (zapowietrzonym, jak wówczas mówiono; wg. niektórych opracowań chodziło nie o epidemię dżumy, a cholery…) w mieście Staszowie, pozbawionym opieki duszpasterskiej wskutek śmierci wszystkich tamtejszych kapłanów, położonym ok. czterdziestu kilometrów od sandomierskiego klasztoru, w którym wówczas zamieszkiwał. Do pomocy zgłosił się brat Józef Hołyński z tegoż samego klasztoru…
Br. Józef, rodem prawdopodobnie z Podola, urodzeniem i sławą rycerską - człowiek godny, wstąpił do REFORMATÓW PROWINCJI MAŁOPOLSKIEJ 18 marca 1689 r. w wieku lat ok. dwudziestu pięciu. Po odbyciu wielickiego nowicjatu, rok później złożył śluby wieczyste. Swoje obowiązki zakonne wykonywał w klasztorach w Zakliczynie, Bieczu, Solcu, Kazimierzu Dolnym, Lwowie, Lublinie i Sandomierzu. Ofiarnie pracował wśród chorych, swoimi rękami grzebał zmarłych; zarażony, w obliczu nieuchronnej śmierci sam sobie dół wykopał i tam skonał – na cmentarzu kościoła szpitalnego… 24 września 1705 r.
O. Cezary przyszedł na świat w Babinie koło Bełżyc w województwie lubelskim ok. roku 1661. Do REFORMATÓW wstąpił 27 sierpnia 1680 r. w Wieliczce. Po złożeniu rok później ślubów uroczystych uzupełniał wykształcenie średnie w Stopnicy, po czym podjął trzyletnie studia filozoficzne w Lublinie. Przez kolejne trzy lata kształcił się w teologii w klasztorze krakowskim, otrzymawszy już na początku pierwszego roku, 21 września 1686, święcenia kapłańskie z rąk miejscowego sufragana, bpa Mikołaja Oborskiego. Po ukończeniu studiów władze Prowincji powierzyły mu urząd lektora filozofii w Stopnicy, a następnie w Bieczu. Tam też po raz pierwszy pełnił urząd gwardiana (1693-94). Przez kolejne dwa lata był lektorem teologii w Przemyślu, dalej kaznodzieją w Sandomierzu i kilkakrotnie wikarym konwentu (w Krakowie, Wieliczce i Bieczu). W Wieliczce jednocześnie pełnił urząd magistra nowicjatu (1699 - 1700). Trzykrotnie jeszcze wybierany był gwardianem: na Górze św. Anny (1698 - 99), w Zakliczynie (1702 - 03) i Sandomierzu (1703 - 04). Na kapitule prowincjalnej w roku 1704 wszedł do Zarządu Prowincji jako definitor.
O. Stanisław Kleczewski w Kalendarzu Seraficznym tak jego prace scharakteryzował: Obdarzony od Boga wielkimi darami dla miłości Boskiej, pożytku bliźnich, ozdoby Zakonu, pracował chwalebnie. Po Lektorstwie Filozofii i Teologii, żarliwym był kaznodzieją, rozsądnym Magistrem Nowicjuszów, pilnym Gwardianem, roztropnym definitorem…
Zmarł, wyspowiadawszy się wcześniej u o. Ambrożego Delipacza z eremu kamedulskiego w Rytwianach, 3 października 1705 r. Na polecenie Elżbiety Sieniawskiej , dziedziczki Staszowa, 4 października ciało złożono w grobowcu Opalińskich w miejscowym kościele parafialnym.
