21 października

O. JUKUNDYN BIELAK, OPIEKUN POLSKICH PIELGRZYMÓW W ZIEMI ŚWIĘTEJ

Czytelnicy krakowskiego „Czasu” mogli w dniu 22 października 1900 r. (wydanie wieczorne) zapoznać się z następującym nekrologiem:

W dniu 22 października 1900 r. pochowano na cmentarzu krakowskim w grobach OO. Reformatów ciało ś. p. O. Jukundyna Bielaka, misjonarza apostolskiego Ziemi Świętej. Urodzony w Pilicy w roku 1834, mając lat zaledwie 16, wstępuje do Zakonu OO. Reformatów w Królestwie Polskim. Siedem lat później w Lublinie z rąk ś. p. biskupa Wincentego Pieńkowskiego otrzymuje święcenia kapłańskie i odtąd rozpoczyna się jego praca. Za mowę patriotyczną, powiedziana na pogrzebie jednego z zasłużonych rodaków, musi uciekać w roku 1861 na Wołyń, a stamtąd do Paryża, gdzie parę tygodni zabawiwszy zostaje powołanym do Rzymu w 1862 r. Po zdaniu egzaminu w Propagandzie na misjonarza, udaje się do Ziemi Świętej w lipcu 1862 roku i od owego czasu stale mieszkając w Jerozolimie, otacza pieczą nie tylko duchowną, lecz i materialną wszystkich polskich pielgrzymów z trzech dzielnic naszego kraju. Piastując w Ziemi Świętej różne zakonne urzędy, jakimi go przełożeni obdarzyli, w roku 1893, tknięty atakiem apoplektycznym, wraca do kraju, gdzie dokonuje swego zasłużonego żywota w dniu 20 października 1900 roku, mając lat 66, powołania zakonnego 50, a kapłaństwa 44.

W uzupełnieniu dodać należy, że urodził 8 czerwca 1834 r. i na chrzcie św. otrzymał imię Antoni. Do MAŁOPOLSKIEJ PROWINCJI REFORMATÓW wstąpił w Stopnicy, gdzie rozpoczął nowicjat dnia 20 lipca 1850 r. Śluby wieczyste złożył w Pilicy 17 maja 1853 r. Święcenia diakonatu (21 czerwca) i prezbiteratu (28 czerwca 1857 r.) otrzymał w czasie odbywania studiów teologicznych w Sandomierzu (1856 - 59), z rąk biskupa Pieńkowskiego, byłego reformata. Wcześniej, po ukończeniu nowicjatu, uzupełniał wykształcenie średnie w Pilicy i studiował filozofię w Kazimierzu Dolnym. W roku 1859 został skierowany do Chełma, gdzie był lektorem gramatyki i retoryki oraz kaznodzieją.

Dnia 16 sierpnia 1861 r. wygłosił patriotyczne kazanie z okazji poświęcenia pomnika ku czci poległych pod Dubienką. Zagrożony represjami wyjechał do guberni wołyńskiej gdzie schronił się w klasztorze reformatów w Dederkałach Wielkich. W grudniu tegoż roku wyjechał do Paryża, a stamtąd do Rzymu. Tam spotkał o. Konrada Piramowicza, który przybył na Kapitułę Generalną Zakonu, na której został wybrany definitorem generalnym. Przy jego wsparciu, po złożeniu egzaminów przed Kongregacją Rozkrzewiania Wiary, wyjechał 6 lipca 1862 do Ziemi Świętej jako misjonarz i penitencjarz apostolski, ze szczególną misją spowiednika Polaków. Przez Maltę, Aleksandrię, Jaffę dotarł 18 lipca do Jerozolimy. Mieszkał w klasztorze Kustodii Ziemi Świętej przy bazylice Najświętszego Zbawiciela. Pracował w sekretariacie Kustodii jako archiwariusz, protokolista i sekretarz osobisty kustosza. Od stycznia do lipca 1864 był przełożonym klasztoru Bożego Grobu; później przewodnikiem i opiekunem pielgrzymów polskich. W roku 1876 utworzył pierwszy Dom Polski w Jerozolimie… Pod koniec 1894 r. ciężko zachorował i częściowo sparaliżo,wany latem 1895 wyjechał do Krakowa gdzie najpierw przebywał w klasztorze OO. Reformatów a potem w zakładzie Helclów, gdzie 20 października 1900 r. zmarł.

Listy z Ziemi Świętej publikował w latach 1877 - 85 na łamach „Kroniki Rodzinnej”, „Bonus Pastor”, „Pielgrzyma”, „Przeglądu Katolickiego”, „Wiadomości Katolickich” i „Wieku”. Jego staraniem ukazała książka br. Dominika Koczura „Pielgrzymka Missyjna do Ziemi Świętej”.