O. Ksawery Sforski OFMRef

3 grudnia

„CIAŁEM NA ZIEMI, DUCHEM W NIEBIE”… o. KSAWERY SFORSKI

Narcyz Marcelin Sforski urodził się 26 października 1826 r. w miejscowości Puszcza k. Sierpca. Wykształcenie średnie zdobył w Szkole Wydziałowej prowadzonej przez reformatów w Żurominie. W tymże mieście 6 grudnia 1843 r. wstąpił do PRUSKIEJ PROWINCJI REFORMATÓW pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP, w której po roku nowicjatu złożył śluby czasowe, a 19 marca 1850 r. profesję uroczystą. Jako patrona życia zakonnego otrzymał św. Franciszka Ksawerego, jezuitę; powszechnie jednak używano formy skróconej: KSAWERY i pod tym imieniem przeszedł do historii… Studia retoryki odbył w Zarębach Kościelnych, filozofii we Włocławku, a teologii w Płocku. Zapewne w Płocku 26 maja 1850 r. przyjął święcenia kapłańskie. Od 1851 r. do 1852 r. uczył kleryków zakonnych gramatyki w Węgrowie, zaś w latach 1852 - 1856 historii Kościoła i elokwencji (homiletyki) w Żurominie. Tam także był nauczycielem Szkoły Wydziałowej i misjonarzem ludowym. Następnie pełnił urząd lektora filozofii we Włocławku (1856 - 1859) i teologii w Płocku (1859 - 1864). W lipcu 1864 r. został przeniesiony do Włocławka, gdzie zastała go kasata klasztorów Królestwa Polskiego, przeprowadzona w listopadzie tegoż roku przez rząd rosyjski. W związku z nią do domu we Włocławku - jako klasztoru etatowego - przewieziono reformatów z Płocka, Pułtuska, Żuromina i Chełma Lubelskiego. W 1866 r. mianowano o. Sforskiego gwardianem tej wspólnoty, liczącej około 40 osób… Widocznie nie odpowiadał oczekiwaniom rządu, skoro 22 marca 1870 r. został zwolniony z urzędu na polecenie Namiestnika Królestwa Fiodora Berga.

Od tego czasu niepodzielnie poświęcił się pracy duszpasterskiej w kościele klasztornym. Był promotorem założonego w 1861 r. Arcybractwa Różańca Świętego, jedynego tolerowanego przez rząd stowarzyszenia ludzi świeckich. Dla jego potrzeb kilkakrotnie wydał druk ulotny: „Objaśnienia tyczące się odmawiania Różańca Świętego" i zorganizował podręczną bibliotekę. Dał się też poznać jako dobry kierownik duchowny, zwłaszcza inteligencji, księży i biskupów oraz kleryków Wyższego Seminarium Duchownego. Wśród tych ostatnich za zgodą władz diecezji i seminarium od 1892 r. szerzył Trzeci Zakon św. Franciszka z Asyżu, świeżo odnowiony przez papieża Leona XIII i przezeń polecany jako jedna z dróg prowadzących do odnowy społeczności katolickiej. Tercjarstwo cieszyło się wśród kleryków dużą popularnością prawie wszyscy doń należeli. Od 1872 r. o. Sforski sprawował opiekę duchową nad domem Stowarzyszenia Kobiet Pracujących, które pod wpływem jego gorliwej pracy przekształciło się w ukryte zgromadzenie zakonne. Napisał dla niego Regulamin, a pod koniec swego życia troskę nad zgromadzeniem zlecił ks. Wojciechowi Owczarkowi, późniejszemu biskupowi, który w 1922 r. doprowadził do kanonicznej erekcji Zgromadzenia Sióstr Wspólnej Pracy od Niepokalanej Maryi, zatwierdzonego ostatecznie przez Stolicę Apostolską w 1983 r.

Od 1861 r. do swej śmierci opracowywał i anonimowo wydawał drukiem kalendarze liturgiczne dla zakonników swej dawnej prowincji, żyjących w klasztorze włocławskim oraz rozproszonych po parafiach. Od końca XIX w. opublikował około 20 niewielkich rozmiarami broszur, w których, przeważnie wierszem, zachęcał do naśladowania Matki Bożej i świętych, podając ich życiorysy i zamieszczając teksty modlitw i pieśni, m.in. dla uczestników pieszych pielgrzymek do Częstochowy. Jest autorem wierszowanego przekładu klasycznego dzieła „O naśladowaniu Chrystusa” Tomasza à Kempis (Warszawa 1900). Wszystkie druki o. Sforskiego cieszyły się dużą popularnością i dlatego należą obecnie do rzadkości bibliograficznych. Dochód z nich przeznaczał na cele charytatywne. Przez wiele lat był również diecezjalnym cenzorem książek.

Zmarł w sobotę 2 grudnia 1911 r. we Włocławku. Ciało, „przysypane kwieciem i obrazkami”, które wierni zabierali jak relikwie, mające przypominać im postać świątobliwego kapłana, wystawione zostało w otwartej trumnie w kaplicy Matki Bożej Bolesnej na całą PIERWSZĄ NIEDZIELĘ ADWENTU, a jednocześnie dzień imienin zmarłego (3 grudnia, św. Franciszka Ksawerego)… Następnego dnia, po ceremoniach pogrzebowych, spoczęło w kryptach kościoła klasztornego.

© CRT 2012